घर भित्र दुम लुकाउने नेताहरु र कोपनहेगन

सिरक भित्र मुठ्ठी कस्नेहरु कहिलै पनि बाहिर मुठ्ठी कस्न सक्दैन्। जीवन अनकौ मोडमा सहज रुपमा उपस्थित हुन जान्ने जीवन बाँचेको मान्नु पर्छ। पर्दा पछाडिको सुख जीवनले कसैलाई प्रेरणा दिन सक्दैन। आफैमा रमाउने स्वार्थी तरिका भन्दा अरु केही हुदैन त्यो। त्यसैले जीवन आफू बाच्नको लागि भन्दा पनि अरुलाइ बचाउनका लागि प्रयोग भयो भने मात्र जीवन बाचेको अर्थ हुने छ। कुनै मिथ्या दर्शनको भरमा सहज र उपमा वाच्नेहरुको लागि जीवन जान्ने र बाच्ने भन्दा केही हैन। न त कसैले यो जीवनको मया गर्छ र न त सार्थक जीवननै हुने छ। कसैका लागि बाँच र अनि मात्र आफू बाचेका हुन्छौ।

संसारको अनेकौ युग पुरुषहरु कहिलै आफू बाचेनन्। बाच्नको लागि कहिलै संघर्ष पनि गरेनन् तर पनि हामीमा त्यो बोध कहिलै भएन। डार्बिनको सिद्धान्त नै सही बाच्नको लागि कुनै कृष्ण वा कुनै क्राईष्टनै चाहिने हैन न त कुनै अल्लाह। बाच्नु तिम्रो जन्मसिद्ध अधिकार हो र तिमी कसैलाई नमाने पनि, कुनै माथि आस्था नराखे पनि र कसैलाई आफ्नो जन्मको श्रेय नदिए पनि बाँचेका हुन्छौ र बाच्ने नै छौ। तिमी सास फेरि रहन्छौ, मिथ्या ईन्द्रियहरुको प्रयोग गरेकै हुन्छौ र बाचेको नाटक गर्दै छौ। यहाँ माटो र ढुंगाहरु पनि बाचेकै छन्। कसै न कसै, कसै गरि उनिहरुको जन्म भएकै हो र अन्त्य पनि अनकौ रुपमा हुने नै छ । जन्मनुलाई बाच्नुको अर्थमा बुझ्नेहरु यँहा तिमी सजीव मात्र हैन, निर्जीवहरु पनि छन्। फगत सजीव भएर निर्जीव झै बाच्ने तिमी मात्र हुन सक्छ, भन्न सकिन्न तर पनि निर्जीव जीवन त पक्कै बाचैकै हौ।

के को लागि र कसका लागि बाच्ने तयारी हुदैछ जीवन। किन मरेको नाटक गर्छौ तिमी अन्त्यमा। जीवन बाच्ने नाटक र बाँचेको नाटक अनि मरे पछि मरेको नाटक गर्ने तिमिलाई कुन उपमाले सम्बोधन गर्नु पर्छ थाह छैन तर पनि त्यो अद्‍भुत नाटक भने हो। किनकि तिम्रो जन्मनै मृत्य तुल्य छ। तिमी मृत्यु तुल्य जीवनको दर्शन बोकेर हिडेका छौ । न त तिमी कहिलै जन्मियौ न त तिमी कहिलै मर्ने नै छौ। तिम्रो बिकास र तिम्रो हरेक चाल यही निर्जिवताबाट साँधिएर, संगालिएर र पोषित भएर चलाएमान भएको हो भन्ने कुरा किन बिर्सिन्छौ? के लिएर आएका छौ तिमी र के लिएर जान्छौ। न ल्याउन सक्छौ न त लिएर जान सक्छौ तै पनि किन मेरो भन्छौ र मेरो लागि र म लागि अरुलाई मार्छौ? यदि तिमीले बाच्नु नै बाच्न हो भने तिमीले किन अरुलाई बाच्न दिदैनो। हजारौ भुर्णहरुको जीवनलाई किन स्वीकार गर्दैनौ? किन उनीहरुको अस्तित्वलाई स्वीकार गर्दौनौ? हैन भने तिमीले स्वीकार गर्नु पर्छ मैले भबिष्यमा जन्मने जीवनको हत्या गर्दै छु। मेरो र म जस्ताको मात्र हैन अन्य र अनेकौ सम्भावनाहरुको घाँटी काटेका छौ तिमीले। हैन भने बन्द गर यो सबै। केही नगरे पनि राम्रो संग बाचँ र भबिश्षको लागि पनि केही तर स्बस्थ समाज छोडेर जाउ।

आफैमा भुल्ने तिमी किन अरुलाई भुलाउन खोज्दै छौ। भबिश्यको कुनै प्रतिनिधि छैन सायद त्यसैले तिमिहरुले उसको अस्त्बलाई स्वीकार गरेका छैनौ। भविश्य तिम्रो हो भन्ने कुरा तिम्रो सन्तान र पुस्ताहरुलाई सम्झ नभए कल्पना गर। तिमीले यो समस्या बोकेका छौ भने तिम्रो भबिष्यले के पाउला। भबिष्यमा तिमी वाच्न चाहन्नौ सायद। किन कि भौतिक उपस्थिती भन्दा बाहेकको तिमिले जीवनलाई स्वीकार गरेका छैनौ। त्यो तिम्रो भूल हो। तिमिले आफ्ना सन्तान र भविष्यमा आफ्नो जीवन खोज्नु पर्छ र त्यसलाई स्वीकार गर्नु पर्छ। त्यसैले म सोध्छु तिमिलाई कोपनहेगन के हो ?

तिमीले भित्र केही हेर्नु पर्दैन। सभा र नाटक गरेर मात्र देश समाज बन्ने राम्रो हुनै हैन। आफ्नो देशमा टेबल ठोकेर मात्र र जनताको अगाडि केही गरेको नाटक गरेर मात्र हुदैन। तिमी भित्र र तिम्रो भुमीमा बाह्रय बलत्कार भएकै हो र भई रहेको छ। देशको हरेक सीमा र क्षेत्रमा मानव सभ्यताको कालदोष भईरहेको छ। घर भित्र दुम लुकाउनेहरुको फुर्ती घर वाहिर बढीनै हुन्छ। घर भित्र श्रीमातीको लात्ती सहनेहरु घर बाहिर अलि बढी टेवल ठोकेर कुरा गर्छन। तर यहाँ कुरा फरक छ। फरक छ त, आत्म सम्मान र उनै लात्ती हान्ने श्रीमतीको अगाडि घर वाहिर देखाउनु पर्ने पुरुषार्थ। सबाल श्रीमतीको हैन; हो त परिवेष र नियतको। तिम्रो व्यवहारले त्यही भन्छ, तिम्रो घर, समाजको हालतले यही भन्छ र लात्ती हान्नेहरु र सगै नहान्न भन्नेहरु लात्तीको बिरोधमा बकालत गर्छन। यो त मात्र परिवेश हो र नाटक। त्यसैले आफ्नो घर बनाउ पहिला अनि तिम्रो समाज बन्छ र तिमीसंग अरुले गर्ने ब्यवाहार राम्रो हुन्छ। तिमीले बाहिर गुहार मागेर हुदैन। बाटोको प्रदुषण र धुलो र यहाँ भईरहेको अब्यबस्था माथी नजर गर, मिलाउ र मात्र जाऊ बाहिर। घर मिलाउ बाहिर आफै मिल्छ। हैन भने जीवन र मृत्युको खेल तिमी पनि खेलिरहेका छौ। तिम्रो पेशालाई तिमी नोकरी नठान त्यो संग सबै जीबनको अस्तित्व गासिएको छ। अन्यथा के त ? मित्था बोध वा मात्र बोध??? …….सबैलाई चेतना भया।